Libijski rząd z siedzibą na wschodzie, powiązany z Khalifą Haftarem, wojskowym, wspierającym powstanie przeciwko Muammarowi Kaddafiemu podał się do dymisji podczas ulicznych protestów, które wybuchły w całym kraju. Abdullah Al-Thani, szef rządu nieuznawanego na arenie międzynarodowej złożył dymisję na ręce Przewodniczącego Izby Reprezentantów, Augili Saleha, podczas pilnego spotkania, na którym omówili żądania protestujących.

Dymisja jest wynikiem protestów rozciągających się od Bengazi, miasta kontrolowanego przez Haftara, do Trypolisu, stolicy kraju i siedziby rządu uznawanego przez ONZ. Impulsem społecznej mobilizacji stała się chęć przeprowadzenia wyborów oraz frustracja związana z niedoborami energii elektrycznej, szerzącą się korupcją i brakiem usług w całym kraju. Początkowo protesty przebiegały pokojowo. Przemoc narastała od momentu, gdy demonstranci zaatakowali i podpalili ratusz miasta oraz siedzibę rządu w Bengazi. Co najmniej 5 osób zostało rannych w wyniku strzałów oddanych przez członków Libijskiej Armii Narodowej (LNA).

Według Misji Wsparcia Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNSMIL) protesty podkreślają „pilną potrzebę zniesienia blokady ropy” i powrotu do „pełnego i pluralistycznego” procesu politycznego, który ma zakończyć wieloletni konflikt. Wzywając do rozliczenia instytucji demokratycznych wschodniego rządu, działacze i naukowcy ogłosili utworzenie „Wysokiej Rady Cyrenajki”, nowego ruchu demokratycznego.

Podczas gdy w Bengazi miały miejsce wielkie demonstracje, protesty przeciwko rządowi zorganizowano również w Trypolisie. Zgromadzenia stanowiły wyraz sprzeciwu wobec powołania Mohammeda Bayo na szefa krajowej instytucji medialnej. Bayo był częścią rewolucyjnej jednostki paramilitarnej lojalnej Muamarowi Kaddafiemu.

Równolegle z trwającymi protestami odbywały się negocjacje pokojowe w Maroku. Podczas gdy rywalizujące ze sobą rządy starały się wypracować długotrwałe porozumienie, lokalni Libijczycy zakwestionowali ich legitymację społeczną.

Kryzys energetyczny

Zgodnie z sobotnim oświadczeniem wydanym przez amerykańską ambasadę w Libii, Khalifa Haftar zobowiązł się do zakończenia wielomiesięcznej blokady obiektów naftowych. Na początku roku zwolennicy Haftara nałożyli blokadę zmniejszającą wydobycie ropy z ponad 1 mln baryłek dziennie do mniej niż 100 tys., co jedynie pogłębiło trwający już kryzys gospodarczy. Chociaż władze we wschodniej Libii zezwoliły na eksport niektórych produktów naftowych, aby załagodzić kryzys, powstrzymały się przed całkowitym zniesieniem blokady. W tej sprawie negocjacje wciąż trwają.

Pogrążona od 2011 r. w chaosie Libia jest podzielona między rywalizujące administracje, z których każda wspierana jest przez ugrupowania zbrojne i zagraniczne rządy. Konflikt pustoszący kraj stał się umiędzynarodowionym scenariuszem wojennym, w który zaangażowane są zagraniczne mocarstwa realizujące własne interesy. Libijska Armia Narodowa (LNA) jest wspierana przez Arabię Saudyjską, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Egipt, Rosję i Francję, podczas gdy Libijski Rząd Porozumienia Narodowego (GNA) otrzymuje wsparcie od Turcji oraz Kataru.

Kladuia Badzyńska

Na podstawie: bbc.com allafrica.com, trtworld.com, reuters.com, libyaobserver.ly