Parlament Etiopii w czwartek (25.10) zatwierdził pierwszą kobietę na stanowisku prezydenta w Afryce Wschodniej, a jednocześnie jedyną kobietę w Afryce, która piastuje funkcję głowy państwa.

Sahle-Work Zewde przed nominacją była specjalnym przedstawicielem Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych przy Unii Afrykańskiej. Wcześniej kierowała biurem ONZ w Nairobi w randze podsekretarza generalnego. Swoją karierę dyplomatyczną rozpoczęła w 1989 roku jako ambasador w Senegalu. Następnie pracowała w Republice Zielonego Przylądka, Gwinei Bissau, Gambii, Gwinei oraz Francji.

W Etiopii rola prezydenta jest przede wszystkim reprezentacyjna, rzeczywistą władzę wykonawczą sprawuje szef rządu. Jednak nominacja ta jest głęboko symboliczna i jest następstwem przetasowań w gabinecie, które nastąpiły w zeszłym tygodniu.

Sahle-Work stanowisko głowy państwa objęła po odchodzącym Mulatu Tshesome, który złożył rezygnację z pełnionej funkcji.

W swoim wystąpieniu po zaprzysiężeniu przez parlament, prezydent Zewde podkreśliła wagę szacunku i potrzebę budowania społeczeństwa, które odrzuca ucisk wobec kobiet. Obiecała także pracować na rzecz pokoju i jedności w kraju. Dodała również, że ci, którzy myślą, że mówi już zbyt dużo o kobietach, powinni spodziewać się jeszcze więcej, bo dopiero się rozkręca.

„W patriarchalnym społeczeństwie, takim jak nasze, powołanie kobiety na głowę państwa, nie tylko wyznacza standardy na przyszłość, ale także normalizuje rolę kobiety jako decydentów w życiu publicznym”, napisał na Twitterze Fitsum Arega, szef sztabu premiera i de facto rzecznik etiopskiego rządu.

W podobnym tonie wypowiadał się Abiy Ahmed. Premier Etiopii publicznie ogłosił potrzebę promowania kobiet w społeczeństwie, które w dużej mierze jest patriarchalne i konserwatywne.

Nowy premier, który doszedł do władzy w kwietniu, zainicjował falę reform, zwolnił więźniów politycznych. To z jego inicjatywy do Etiopii powrócił były minister spraw zagranicznych Goshu Wolde, przebywający na wygnaniu od trzydziestu dwóch lat. Jednak największym dotychczasowym sukcesem czterdziestojednoletniego Abiy Ahmeda jest podpisanie pokoju z Erytreą, kończącego dwie dekady działań wojennych.

Po dokonanych w połowie października roszadach w składzie gabinetu, teraz jego połowę stanowią kobiety.

Kobieta kieruje także jednym z najważniejszych ministerstw w kraju – Ministerstwem Pokoju kontrolującym agencje wywiadowcze i siły bezpieczeństwa. Muferiat Kamil, była przewodniczącą parlamentu, stoi teraz na czele resortu, którego głównym celem jest uporanie się z powszechnymi niepokojami etnicznymi, które wybuchły w kraju od czasu złagodzenia autorytarnej kontroli.

Mimo tych posunięć, rząd jest wciąż krytykowany za to, że nie udało się powstrzymać zamieszek na prowincji i aresztowań tysięcy ludzi w trakcie demonstracji w Addis Abebie. Wielu z aresztowanych musiało spędzić czas w obozach reedukacyjnych.

Jak wzmiankowano powyżej, zgodnie z konstytucją Etiopii, rola prezydenta ogranicza się jedynie do obowiązków reprezentacyjnych, takich jak otwieranie posiedzeń parlamentu, mianowanie ambasadorów zgodnie z zaleceniem premiera i otrzymywanie listów uwierzytelniających od zagranicznych dyplomatów.

Jednak przewiduje się, że jako weteranka dyplomacji i osoba o odpowiednich cechach charakteru, jaką jest niewątpliwie Sahle-Work Zewde, może nadać głowie państwa nową rolę, wychodzącą poza ceremoniał dyplomatyczny. Może mieć realny wpływ na kształtowanie polityki wewnętrznej, a przede wszystkim zagranicznej, drugiego pod względem liczby ludności państwa Afryki.

Mikołaj Dąbrowski

Na podstawie: washingtonpost.com, france24.com, businessinsider.com, xinhuanet.com, polityka.pl