W dniach 15-17 września w Kigali, stolicy Rwandy, odbyło się Światowe Forum Rozwoju Eksportu (World Export Development Forum – WEDF). Po raz pierwszy miało ono miejsce w Afryce, niosąc ze sobą przesłanie, że kontynent afrykański jest otwarty na inwestycje w handel, rozwój biznesu i wspieranie potencjału kobiet.
W Forum wzięło udział ok. 1200 przedstawicieli z instytucji rządowych i międzynarodowych oraz prywatnych firm z 73 krajów z różnych regionów świata. Debatowali oni nad tym, jakie rozwiązania mogłyby przyczynić się do zrównoważonego, inkluzywnego rozwoju opartego na handlu. Hasłem WEDF było „Tworzenie miejsc pracy poprzez handel”, dlatego dyskusje koncentrowały się głównie na sposobach dywersyfikacji i wprowadzenia innowacyjności w małych przedsiębiorstwach tak, aby mogły stać się miejscem zatrudnienia dla młodych ludzi. Forum zorganizowane zostało przez Międzynarodowe Centrum Handlu (International Trade Centre – ITC), które w tym roku świętuje swoje 50-lecie, we współpracy z Radą Rozwoju Rwandy (Rwanda Development Board – RDB).
Wybór Rwandy na gospodarza Forum był nieprzypadkowy – Rwanda uchodzi bowiem za państwo przyjazne inwestorom, z dynamicznie rozwijającą się gospodarką, a także lidera w walce z korupcją i działaniach na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet w biznesie i polityce (Rwanda ma najwyższą na świecie liczbę kobiet w parlamencie). Jak stwierdziła Arancha González, dyrektor ITC, Rwanda to kraj, który za priorytet w swojej strategii rozwojowej uznał właśnie wsparcie handlu i sektora prywatnego. Pozytywne następstwa tego wyboru będą odczuwalne przez kolejne lata. Francis Gatare, dyrektor generalna RBD powiedziała, że Rwanda jest zaszczycona tym, że może być gospodarzem WEDF jako pierwszy kraj w Afryce. Rwanda ma w ten sposób okazję pokazać, jaką transformację udało jej się przejść i co ma do zaoferowania. Ponadto, Forum w Kigali będzie służyć jako punkt odniesienia do obietnic tu złożonych dla wzmocnienia światowego handlu poprzez rozwój małych przedsiębiorstw.
WEDF było okazją do wymiany poglądów na temat największych wyzwań stojących przed rozwojem handlu w Afryce. Komisarz ds. handlu i przemysłu Unii Afrykańskiej, Fatima Haram Acyl, wskazała, że tylko ok. 10% eksportu z krajów afrykańskich trafia na inne rynki afrykańskie. Przyczyną tego są wysokie koszty produkcji i koszty transakcyjne, w tym bariery pozataryfowe. Kolejnym wyzwaniem jest także słaby dostęp do informacji o rynkach oraz różnice w poziomie zaawansowania technologicznego. Dodatkowym problemem jest fakt, że większość państw afrykańskich to państwa małe, w których liczba mieszkańców nie przekracza 20 mln osób, a PKB jest zazwyczaj poniżej 10 mld dol. Komisarz Acyl przypomniała także, że w 2012 r. Unia Afrykańska zdecydowała o utworzeniu wspólnego rynku do 2017 r. Działania mają być skoncentrowane na wzmocnieniu handlu i zwiększeniu możliwości dla małych i średnich przedsiębiorstw poprzez integrację regionalną. W początkowym stadium może to być integracja grupy państw w konkretnym subregionie, czego przykładem jest np. integracja w Afryce Wschodniej.
W tym roku gospodarka Afryki może osiągnąć nawet 6% wzrostu, a zagraniczne inwestycje znacząco przekroczą zeszłoroczny poziom 57 mld dol. Jednak, zdaniem Aranchy González, aby wykorzystać ten potencjał dla stworzenia nowych miejsc pracy dla młodych ludzi, zrównania szans rozwoju oraz wzmocnienia ekonomicznej pozycji kobiety, jak również wsparcia dla społeczności wiejskich wymagany jest wspólny wysiłek wszystkich, zwłaszcza elit rządzących. Niezwykle istotne jest, aby państwa afrykańskie podjęły dalsze działania na rzecz integracji regionalnej i globalnej. Z tym związane jest również zwiększenie wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, które dają niemal dwie trzecie miejsc pracy dla mieszkańców kontynentu, a ich działalność stanowi podstawę dla handlu i integracji regionalnej.
W trakcie WEDF odbyło się ponad 600 spotkań biznesowych, podczas których podpisano setki listów intencyjnych o wartości 5 mln dol. Uczestnicy Forum ogłosili również kilka ważnych inicjatyw. Dyrektor ITC zainicjowała utworzenie Akademii Handlowej dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (SME Trade Academy). Akademia ma oferować praktyczne szkolenia online dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz doradców handlowych z sektora publicznego i prywatnego. Grupa Mara (panafrykański konglomerat działający w wielu sektorach gospodarki) zaoferowała darmowe aplikacje internetowe dla Afrykańczyków poszukujących mentorów oraz sieci wzajemnej kontroli w krajach afrykańskich. KOSGEB (turecka, państwowa organizacja zajmująca się rozwojem małych i średnich przedsiębiorstw) zaproponowała wolne od opłat szkolenia dla rządów afrykańskich w zakresie inkubatorów przedsiębiorczości; do skorzystania ze sponsorowanych szkoleń zachęcał również rząd Indii.
W tym samym czasie zebrało się również forum kobiet przedsiębiorców – Women Vendors Export Forum. Szczególny nacisk położono na promocję roli kobiet w prowadzeniu małych, lokalnych przedsiębiorstw i ich znaczenia dla tworzenia nowych miejsc pracy. Podkreślano, że to właśnie działania podejmowane przez kobiety są siłą napędową rozwoju w skali lokalnej.
Nagrania wideo z WEDF dostępne są tutaj.
Monika Różalska
Na podstawie: allafrica.com, rdb.rw, intracen.org, newtimes.co.rw, prnewswire.com
